mgr inż. Dariusz Witkowski
Technolog PROBIO
Wysokobiałkowe materiały paszowe stosowane w żywieniu drobiu – wady i zalety stosowania
Styczeń 2022
Nazewnictwo i stosowanie materiałów paszowych w żywieniu zwierząt reguluje Wspólnotowy Katalog Materiałów Paszowych.
Podstawowym surowcem wysokobiałkowym w żywieniu drobiu jest poekstrakcyjna śruta sojowa. Jest to produkt wytwarzania oleju, uzyskiwany z nasion soi po ekstrakcji i odpowiedniej obróbce cieplnej.
Zalety: wysoki poziom białka ogólnego 44 ‑ 49% i przyswajalnych aminokwasów. Strawność białka na poziomie 87%. Wysoki poziom energii metabolicznej do 2300 kcal.
Wady: zawiera czynniki antyżywieniowe takie jak inhibitor trypsyny, taniny, lecytyny, saponiny oraz wysoką zawartość galaktozydaz i potasu. Możliwość skażenia pałeczkami salmonelli.
Maksymalny udział w paszach dla brojlerów kurzych 30%, indyczych 44%, niosek 20%.
Alternatywą do śruty sojowej jest poekstrakcyjna śruta rzepakowa – produkt wytwarzania oleju, uzyskiwany przez ekstrakcję i odpowiednią obróbkę cieplną makucha z nasion rzepaku.
Zalety: wysoka zawartość białka ogólnego 32‑35% i przyswajanych aminokwasów. Strawność białka 76%. Wysoka zawartość aminokwasów siarkowych – metioniny, cystyny oraz siarki.
Wady: zawiera glukozynolany, kwas eurokowy, taniny, synapinę powodującą powstawanie rybiego zapachu.
Udział w paszach dla młodych ptaków do 5%, dla dorosłych do 10%.
Trzecim materiałem paszowym używanym powszechnie w żywieniu drobiu jest poekstrakcyjna śruta słonecznikowa. Jest to produkt wytwarzania oleju, uzyskiwany przez ekstrakcję i odpowiednią obróbkę cieplną makucha z nasion słonecznika, którego usunięto łuskę całkowicie lub częściowo.
Zalety: wysoka zawartość białka ogólnego 35‑39%. Strawność białka 85%. Wysoka zawartość dobrze trawionego włókna surowego do 20%.
Wady: niska zawartość lizyny, niższa energia metaboliczna, powoduje powstawanie niebieskich plam na skorupach.
Podstawowy surowiec w żywieniu kur niosek nawet do 30% udziału w paszach. W paszach dla młodych ptaków do 3,5%, dorosłych 7,5% udziału.
W paszach dla drobiu można również wykorzystać pełne nasiona rzepaku i makuch rzepakowy – produkt wytwarzania oleju, uzyskiwany przez tłoczenie nasion rzepaku. W celu poprawy strawności nasiona rzepaku mogą zostać poddane procesowi ekstruzji polegającym na obróbce w ciepłych i wilgotnych warunkach oraz pod ciśnieniem co zwiększa żelowanie skrobi.
Zalety: wyższa zawartość tłuszczu 9 -20%, wyższa energia metaboliczna w stosunku do poekstrakcyjnej śruty rzepakowej i sojowej, wysoki poziom nienasyconych kwasów tłuszczowych – linolowy.
Wady: niższy poziom białka ogólnego 27-32%, wyższa zawartość włókna surowego 9 -12% i glukozynolanów. Pełne nasiona rzepaku wymagają rozdrobnienia.
Udział w paszach dla młodych ptaków do 5%, dla dorosłych do 10%.
Produktem ubocznym wytwarzania bioetanolu ze zbóż, który ma zastosowanie w żywieniu drobiu jest suszony wywar gorzelniany z frakcją stałą i ciekłą DDGS. Jest to produkt destylacji alkoholu uzyskiwany w drodze suszenia stałych pozostałości sfermentowanego ziarna , do którego dodano syrop ciemny piwny lub odparowany sok surowy.
Zalety: cenne źródło energii i białka, wysoki poziom witamin z grupy B i ksantofili.
Wady: duża zawartość mykotoksyn, niska zawartość aminokwasów.
Poziom bezpieczny dla ptaków młodych 3-5%, dorosłych 10% udziału w paszy.