Andrzej Czuba

Doradca Żywieniowy
PROBIO

Jak odsadzać by osiągnąć sukces?

Styczeń 2022

Obserwując to, jak się zmienił system żywienia prosiąt, można stwierdzić, że jesteśmy świadkami swojego rodzaju ewolucji. Jeszcze kilkanaście
lat temu temat wczesnych pasz dla prosiąt był tematem wręcz egzotycznym. Oczywiście były ku temu powody – potencjał genetyczny wówczas
hodowanych ras świń, niezbyt liczne mioty, tym samym wystarczająca ilość mleka u loch potrzebna do odchowania prosiąt, późne odsadzanie prosiąt w 5 a nawet 6 tygodniu życia, co powodowało, że producenci nie mieli większych problemów
w okresie około odsadzeniowym. Wymogi jakie narzucił branży rynek – wzrost konkurencji i nieubłagana ekonomia – wymusiły niejako daleko idące zmiany w hodowli. Nowoczesne obiekty, zmiana genetyki a co za tym idzie coraz liczniejsze mioty sprawiły, że odsadzenie w 4 tygodniu
stało się standardem. Potrzeba zagospodarowania dużo większej liczby prosiąt przerosła możliwości
loch i dała pole do popisu paszom typu preprestarter i prestarter.

Większość hodowców prosiąt zdaje sobie sprawę z oszczędności drzemiących w poprawie efektywności odchowu prosiąt. Ważna jest kontrola masy ciała zwierząt, ich segregacja i dokarmianie słabszych i mniejszych co pozwala nam na tworzenie wyrównanych grup zwierząt. Można
tu wykorzystać lochy mamki lub różnego rodzaju urządzenia podające preparat mlekozastępczy Pigi pro 1 Milk lub prestartery w formie papki.
Pierwsze pasze stałe dla prosiąt przeważnie w formie sypkiej pojawiają się w pierwszym tygodniu życia. Podawane są one małymi porcjami kilka razy dziennie ponieważ szybko stają się nieatrakcyjne dla prosiąt, tracą zapach i stają się pożywką dla niepożądanych drobnoustrojów. Większość tych pasz jest produkowana przez firmy paszowe z racji ich zaawansowania technologicznego i wielu specyficznych komponentów. W odchowie prosiąt okres okołoodsadzeniowy wiąże się z największymi problemami spowodowanymi sumą czynników stresowych związanych z utratą matki, tworzeniem się hierarchii w nowym stadzie oraz przejściem na pasze stałe. Przed paszą podawaną w tym czasie stoją duże wyzwania i wymagania, ponieważ system pokarmowy 28 dniowych prosiąt jest jeszcze słabo wykształcony, a drastyczna redukcja kosmków jelitowych oraz zbyt mała ilość kwasów trawiennych nie pozwala na optymalne trawienie wykorzystanie zadawanej paszy. Nie ma tego problemu w przypadku stosowania gotowych pasz odsadzeniowych Maximus P4.

Z racji relatywnie wysokich cen pasz gotowych i koniunktury na rynku trzody cześć producentów decyduje się na produkcję we własnym gospodarstwie. Szeroka gama dodatków paszowych i komponentów daje możliwości produkcji pasz odsadzeniowych. Ważne żeby z powodu źle pojętej oszczędności, czynnika ludzkiego w postaci nieodpowiedzialnego pracownika lub nieznajomości tematu nie dostarczyć zwierzętom i sobie kłopotów.Rola paszy dla prosiąt to nie tylko dostarczenie odpowiedniej składników pokarmowych i energii w najlepiej przyswajalnej formie. To również wpływ na rozwój układu pokarmowego od strony anatomii i fizjologi. Jelita trzeba również zabezpieczać przed zaburzeniami pokarmowymi w czasie jej skarmiania paszy.

Nie chcę w tym artykule wymieniać wszystkich dostępnych komponentów stosowanych przy odsadzeniu prosiąt, wymienię tylko te najbardziej
popularne i dostępne. Wśród białek pochodzenia zwierzęcego podstawą jest mączka rybna o poziomie białka 60-70%. Istotne, żeby pochodziła
od wiarygodnego dostawcy, cena odstająca od rynkowych powinna wzmóc naszą czujność, co do jakości.

Alternatywą może być składający się z mączki rybnej, mączki sojowej i białka ziemniaka koncentrat białkowy PP 600. Wśród komponentów pochodzenia roślinnego godne uwagi są soja pełnotłusta, hydrolizowana mączka sojowa, białko ziemniaka oraz gluten pszenny. Nieodzownym
składnikiem pasz prestarterowych są komponenty energetyczne – preparat mlekozastępczy LactoPro oraz olej, najlepiej kokosowy, jednak najczęściej stosowany jest sojowy. Wśród dodatków paszowych najważniejszymi są zakwaszacze czyli mieszaniny kwasów w różnych kombinacjach. W paszach dla odsadzanych prosiąt polecamy Probiocid Master który zawiera szeroki wachlarz kwasów organicznych i nieorganicznych oraz mono,di,tri glicerydy średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych. Nie należy zapominać jak bardzo wrażliwe są prosięta na nawet niewielkie poziomy mykotoksyn w paszy dlatego nieodzownym dodatkiem powinien być również detoksykant Toxinsorb.

Oczywiście ten tekst to tylko pewien schemat, każde gospodarstwo to zupełnie inny organizm i wymaga indywidualnego podejścia.